Przyrządzając potrawy na grillu węglowym lub gazowym, możemy korzystać z trzech metod: mamy do wyboru grillowanie bezpośrednie i pośrednie oraz metodę 50/50, która łączy oba te sposoby. Warto znać je wszystkie, aby dania przygotowywane na grillu były zawsze soczyste i zachwycały smakiem. Jak grillować na gazie i na węglu? Jaką technikę opiekania wybrać w zależności od potrawy? O czym jeszcze pamiętać w trakcie grillowania? Na te pytania odpowiadamy w artykule. Sprawdź!

Grillowanie bezpośrednie – na czym polega i kiedy stosować?

Być może nie słyszałeś wcześniej o nazwach technik grillowania, ale jeśli zdarzało Ci się już przyrządzać posiłki na ruszcie, to z pewnością masz już wprawę w grillowaniu bezpośrednim! Właśnie w ten sposób przygotowujemy takie klasyki jak kiełbaski z grilla, soczyste podudzia z kurczaka lub szaszłyki z kawałkami warzyw. Ta metoda porównywalna jest do pieczenia – grillowaną potrawę kładziemy wprost nad rozgrzanymi palnikami lub żarem. Dzięki temu mięso lub warzywa szybko się przypiekają i zyskują charakterystyczną grillową „kratkę”. Ponadto, produkty opiekane bezpośrednio nad źródłem ciepła zachwycają niezwykle chrupiącą skórką i są przepełnione charakterystycznym aromatem dań z rusztu.

Bezpośrednia metoda grillowania stosowana jest wtedy, gdy potrawy wymagają mniej niż 20-25 minut grillowania. W ten sposób najczęściej grilluje się:

  • Szaszłyki
  • Kiełbaski
  • Cienkie kawałki wołowiny, jagnięciny, wieprzowiny
  • Steki
  • Różnego rodzaju kotlety, np. burgery
  • Kawałki kurczaka
  • Skorupiaki, np. krewetki, ostrygi i przegrzebki
  • Warzywa i owoce

To szybki sposób na przygotowanie smakowitych potraw bez większego wysiłku – musisz tylko rozgrzać grilla do odpowiednio wysokiej temperatury, a następnie pamiętać o obracaniu potrawy na drugą stronę.

Grillowanie bezpośrednie infografika

Grillowanie pośrednie – jak wykonać i co opiekać tym sposobem?

Drugim głównym sposobem grillowania jest metoda pośrednia, którą wykonasz na każdym grillu gazowym lub węglowym, wyposażonym w zamykaną pokrywę ze szczelną izolacją. Jest ona porównana do gotowania lub pieczenia w kuchennym piekarniku z termoobiegiem – gorące powietrze krąży w grillu w taki sposób, jak w kuchence i równomiernie podgrzewa potrawę. Ciepło rozprowadzane wewnątrz odbija się od pokrywy, a następnie otacza mięso z każdej strony. W tej technice potrawa jest oddalona od źródła płomienia.

  • Na grillu węglowym rozstawiamy brykiet lub węgiel po obu bokach rusztu, w specjalnych koszach lub przegrodach.
  • Na grillu gazowym pokrętła znajdujące się nad potrawą zostawiamy na niskiej pozycji, a te bardziej oddalone rozgrzewamy bardziej.

Sprawdź: Ranking grilli elektrycznych 2024

Podczas grillowania pośredniego zaleca się stosowanie termometru do pomiaru wewnątrz mięs – w ten sposób zyskujesz pewność, że jest gotowe do zdjęcia z rusztu.

Metodę pośrednią stosuje się do potraw, które wymagają więcej niż 20-25 minut grillowania lub są zbyt delikatne, by stosować metodę bezpośrednią. W ten sposób najczęściej grilluje się:

  • Ryby
  • Pieczeń
  • Żeberka
  • Kurczaka lub indyka w całości
  • Duże kawałki mięsa
  • Większość baraniny

Metoda pośrednia służy również do kilkuminutowego podgrzewania mielonych kotletów, bułek i dodatków tuż przed podaniem. W przypadku grilli węglowych obszar pośredniego oddziaływania temperatury nadaje się też do chwilowego przełożenia produktów, kiedy zdarzy się, że znad bezpośredniego żaru buchną płomienie.

Grillowanie pośrednie infografika

Zobacz też: Jak sprawdzić, czy danie z grilla jest gotowe? Grillowanie a temperatura w środku mięsa

Grillowanie na gazie – technika bezpośrednia

Jak zastosować metodę bezpośrednią w przypadku grilla gazowego? Oto nasz poradnik.

  1. Włącz wszystkie palniki i zamknij pokrywę.
  2. Gdy grill gazowy rozgrzeje się do odpowiedniej temperatury, oczyść ruszt szczotką.
  3. Natłuść ruszt, np. specjalnym sprejem, by potrawy nie przywarły.
  4. Na ruszcie, bezpośrednio nad źródłem ciepła, ułóż mięso lub warzywa i zamknij pokrywę. W niektórych przypadkach pokrywę pozostawia się otwartą.
  5. Po upływie mniej więcej połowy przewidzianego czasu grillowania obróć potrawę na drugą stronę.
  6. Jeśli dane mięso tego wymaga, to po zakończeniu grillowania bezpośredniego, zastosuj metodę pośrednią.

Dla przykładu – jeśli chcemy przygotować stek T-bone medium rare, to grillujemy go przez kilka minut metodą bezpośrednią, a następnie odkładamy jeszcze do „poleżakowania” w cieple. Dzięki temu osocze w środku się zwiąże i zbrunatnieje. By tak się stało, stek wymaga grillowania przez 10 minut metodą pośrednią.

Grillowanie na gazie metoda bezpośrednia

Jak grillować na grillu gazowym metodą pośrednią?

Metoda pośrednia również jest bardzo prosta do zastosowania na grillu gazowym. W jaki sposób ją stosować?

  1. Zapal zewnętrzne palniki, a pozostałe pozostaw wyłączone lub ustaw na niskiej pozycji (w zależności od przepisu). Jeśli posiadasz grilla dwupalnikowego, to zapal jeden z palników.
  2. Gdy grill uzyska odpowiednią temperaturę, oczyść ruszt szczotką.
  3. Natłuść ruszt, dzięki czemu potrawy nie przywrą do niego. Możesz zastosować specjalny spray.
  4. Umieść potrawę tak, by nie znajdowała się nad rozgrzanymi palnikami – potrawa na środku, a mocno nagrzane palniki po bokach.
  5. Zamknij pokrywę, by rozpocząć grillowanie na gazie.
  6. Jeśli chcesz uzyskać chrupiącą skórkę, to pod koniec grillowania możesz przełożyć potrawę bezpośrednio nad palniki na ok. 2-3 minuty.

Grillowanie pośrednie metodą ociekową

Warto jednak wiedzieć, że grillowanie pośrednie na grillu gazowym można wykonać na dwa różne sposoby:

  • Metoda ociekowa – pod rusztem umieszczamy tackę lub brytfannę wypełnioną płynem – wodą, sokiem lub aromatyczną marynatą. W wyniku procesu parowania mięso zyska jeszcze więcej aromatu i soczystości.

  • Metoda jednopalnikowa – w tym sposobie nie stosujemy dodatkowych akcesoriów. Rozpoczynamy od przypieczenia mięsa na części rusztu rozgrzanego do wysokiej temperatury, a po kilku minutach przekładamy nad wyłączony palnik i tam grillujemy dalej. Ciepło dociera z innych palników.

Metoda pośrednia umożliwia również:

  • Wędzenie z wykorzystaniem wędzarki wypełnionej specjalnymi wiórkami.

  • Opiekanie ryb i mięs z wykorzystaniem deski drewnianej, co dodatkowo wzmacnia aromat i smak potraw.

Zobacz też: Grillowanie pośrednie na grillach Broil King: metoda ociekowa i metoda jednopalnikowa

Grillowanie pośrednie – przepis na żeberka

Metodą pośrednią przygotujesz aromatyczne żeberka, które możesz dodatkowo podwędzić, dzięki skrzynce do wędzenia wypełnionej wiórkami jabłkowymi. Cały proces potrwa około 3,5 godzin. Do wykonania tej potrawy przyda się specjalny stojak na żeberka.

Składniki

  • 5 kg żeberek
  • 2 łyżki kolendry
  • 1 łyżka chilli
  • 2 łyżki papryki słodkiej
  • 2 łyżki soli
  • 1 łyżka cukru
  • 1 łyżeczka pieprzu

Dodatkowo:

  •  Zrębki jabłoni do wędzenia
  •  Stojak na żeberka
  •  Papier rzeźnicki

Grillowanie pośrednie żeberka

Przepis na żeberka

  1. Przygotuj mięso do wstawienia na ruszt. Zbyt duże fragmenty przekrój na pół, a następnie usuń błonę od strony kości. Użyj także ręczników papierowych, by oczyścić żeberka z osocza.
  2. Następnie nasmaruj mięso olejem.
  3. Wymieszaj w misce wszystkie przyprawy i posyp nimi żeberka.
  4. Ponownie nasmaruj żeberka olejem.
  5. Jeśli chcesz uzyskać więcej aromatu, przygotuj skrzynkę do wędzenia i wypełnij ją wiórkami jabłkowymi, które wcześniej były moczone w wodzie przez kilka minut.
  6. Umieść żeberka na specjalnym stojaku lub na górnym ruszcie Twojego grilla.
  7. Grillowanie pośrednie potrwa około 3 godziny. Powinno się odbywać w temperaturze około 160 stopni Celsjusza. Uzyskasz taką temperaturę, ustawiając zewnętrzne palniki na pozycję minimum.
  8. Zdejmij żeberka z rusztu, owiń papierem rzeźnickim i ponownie ustaw je na grillu. Zmniejsz temperaturę – pozostaw tylko jedno pokrętło na pozycji minimum. Opiekaj jeszcze przez 30 minut.
  9. Po upływie tego czasu żeberka są gotowe do podania!

Przygotowanie grilla węglowego do grillowania metodą bezpośrednią i pośrednią

Brykiet lub węgiel drzewny najlepiej rozpalić, używając komina do grilla: wypełnia się go po brzegi i pozwala palić, aż kawałki zaczną się żarzyć lub pokryją się cienką warstwą popiołu.

Żarzące się brykiety lub kawałki węgla, rozsypuje się tak, aby pokryć nimi ruszt na węgiel w ½ lub ⅔ powierzchni. Następnie wkłada się ruszt do grillowania, zamyka pokrywę i otwiera wywietrzniki grilla węglowego, oczekując na odpowiednią temperaturę.

Najczęściej tworzy się dwie strefy żaru, co umożliwia jednoczesne grillowanie obiema metodami. Temperatura w obu strefach może być wysoka, średnia lub niska, w zależności od tego, jakiej ilości węgla drzewnego użyto i jak długo już się pali, gdyż wiadomo, że żar z czasem słabnie.

Grillowanie metodą bezpośrednią i pośrednią na grillu węglowym

Jeśli posiadasz grill węglowy marki Weber lub inny model o okrągłym kształcie i zbliżonych wymiarach, to rekomendujemy zakup kosza do węgla lub brykietu. Znacznie ułatwia utrzymywanie równomiernej temperatury i jest niezastąpiony w grillowaniu metodą pośrednią! Składa się z dwóch części, które rozstawiamy po bokach grilla, aby mięso nie miało bezpośredniego kontaktu z płomieniami. Natomiast do grillowania metodą bezpośrednią możemy złączyć oba elementy koszyka, aby ciepło było kierowane wprost na produkty na ruszcie.

Zobacz też: Węgiel drzewny, brykiet czy drewno? Jakie paliwo wybrać do grilla węglowego

Metoda bezpośrednia na grillu węglowym

Opiekanie potraw na grillu węglowym wymaga nieco więcej wprawy niż w przypadku grilla gazowego. Rozpoczynamy od równomiernego ułożenia brykietu na dolnym ruszcie do palenia (lub w specjalnym koszyku), tak aby cała powierzchnia do opiekania była równomiernie nagrzana – potrwa to około 15 minut. Gdy grill będzie już dobrze nagrzany, wykonaj następujące kroki:

  1. Nałóż górny ruszt i wyczyść go za pomocą drucianej szczotki.
  2. Ułóż jedzenie na jego środku.
  3. Zamknij pokrywę i otwieraj ją tylko wtedy, gdy chcesz sprawdzić efekt opiekania lub przewrócić potrawy na drugą stronę.
  4. Grillowanie metodą bezpośrednią nie powinno zająć dłużej niż 25 minut.

Grillowanie pośrednie na grillu węglowym

Grillowanie metodą pośrednią na grillu rozgrzewanym brykietem lub węglem jest znacznie trudniejsze niż na grillu gazowym – z tego powodu wiele osób nawet nie próbowało przygotowywać na grillu bardziej wymagających mięs. Utrzymanie stałej temperatury przez kilka godzin opiekania może być problematyczne, szczególnie przy trudniejszych warunkach atmosferycznych.

Jednak oczywiście jest to możliwe, o ile Twój grill posiada odpowiednio izolowaną pokrywę. Będziesz również potrzebować koszy na węgiel lub brykiet, które rozstawisz po obu bokach używanego sprzętu.

Jak to zrobić? Oto instrukcja:

  1. Rozpalamy nasz grill węglowy. Najlepiej wykorzystać do tego komin do grilla, który znacznie ułatwi cały proces. Niezwykle ważne jest wykorzystanie paliwa i rozpałki dobrej jakości.
  2. Gdy brykiet lub węgiel zacznie się żarzyć, przesypujemy go do dwóch części kosza, rozstawionych po bokach grilla.
  3. Na środku, między częściami koszyka, układamy tackę wypełnioną wodą lub aromatycznym płynem.
  4. Zakładamy ruszt do opiekania.
  5. Na koniec otwieramy wywietrzniki, aby uzyskać odpowiednią temperaturę, zalecaną do wybranego mięsa.

Grillowanie bezpośrednie i pośrednie razem, czyli metoda 50/50

Jak już wspomnieliśmy na przykładzie steka T-bone medium rare, niektóre potrawy wymagają łączenia obu metod grillowania. Co więcej, możemy zacząć od metody bezpośredniej, a następnie przejść do metody pośredniej lub na odwrót.

Jeśli nie posiadasz jeszcze dużego doświadczenia w grillowaniu, to warto skorzystać z profesjonalnych przepisów na grilla. Znajdziesz w nich szczegółowe wskazówki na temat tego, jakie stosować metody grillowania.

Metoda 50/50 – przepis na stek Rib Eye z grilla

Jeśli chcesz przygotować na grillu doskonale wypieczony stek, to kluczem do uzyskania świetnego efektu jest wysoka temperatura grilla. Doskonale sprawdzają się modele z bocznym palnikiem na podczerwień – rozpoczynamy od opiekania bezpośredniego na bocznym palniku rozgrzanym do bardzo wysokiej temperatury, a następnie przerzucamy mięso na główny ruszt, by dokończyć grillowanie metodą pośrednią.

Stek Rib Eye moetoda 50/50

Składniki

  • Stek Rib Eye o wielkości 250 g
  • Olej
  • Sól

Przepis

  1. Rozpocznij od równomiernego nasmarowania olejem mięsa z obu stron.
  2. Ułóż mięso na części grilla rozgrzanej do bardzo wysokiej temperatury i grilluj krótko, aż do uzyskania wypieczonej skórki. Jeśli masz palnik na podczerwień o dużej mocy, to wystarczy zaledwie 40 sekund opiekania z każdej strony!
  3. Grilluj na głównym ruszcie metodą pośrednią – termometr w pokrywie powinien wskazywać około 120 stopni Celsjusza.
  4. Kontroluj efekt i ściągnij mięso z rusztu, gdy jego temperatura wyniesie około 48-50°C. Jeśli lubisz bardziej wypieczone mięso – wydłuż czas opiekania. Jeśli chcesz uzyskać stek Medium Well, to temperatura wewnątrz powinna wynosić 63-68°C.

Akcesoria do grillowania pośredniego i bezpośredniego

Warto zaopatrzyć się w dodatkowe akcesoria do grillowania, dzięki którym przygotowywanie posiłków na ruszcie będzie znacznie bardziej komfortowe i bezpieczne. Pomocne będą także naczynia, które znacząco ułatwią osiągnięcie świetnych efektów grillowania – stojaki, brytfanny czy kosze do pieczenia.

Zestaw do grillowania Broil King Baron

Każdy miłośnik grillowania, niezależnie od tego, jaką technikę opiekania na ruszcie wybiera, powinien mieć przede wszystkim zestaw podstawowych przyborów z solidnego materiału, najlepiej stali nierdzewnej. Zazwyczaj w skład takich zestawów wchodzą szczypce, łopatka, pędzelek oraz szczotka.

Spray zapobiegający przywieraniu potraw Weber

Jednym z najczęstszych problemów podczas grillowania jest przywieranie potraw do rusztu, ale łatwo tego unikniesz, stosując specjalistyczny spray. Wystarczy spryskać przed ułożeniem potraw, by w trakcie opiekania łatwo obracać je na drugą stronę!

Rękawice do grilla aramidowe Enders

Warto także zadbać o swoje bezpieczeństwo, stosując rękawice ochronne. Wybierz takie, które są odpowiednio wysokie, aby zabezpieczyć jak największy obszar. Jest to szczególnie ważne, gdy korzystasz z grilla węglowego i masz kontakt z rozżarzonym paliwem.

Termometr do błyskawicznego pomiaru temperatury Broil King

Każdy, kto grilluje bardziej wymagające mięsa, powinien się także zaopatrzyć w termometr z sondą do wewnętrznego pomiaru. Na początek wystarczy prosty model – warto wybrać taki, z cyfrowym wyświetlaczem, dzięki któremu łatwo odczytasz zmierzoną wartość.

Stojak na kurczaka

Zastanawiasz się, jaka potrawa najlepiej sprawdzi się na początek przygody z grillowaniem pośrednim? Świetnym wyborem będzie kurczak w całości, a jego przygotowanie ułatwi specjalny stojak. Ponadto, możesz do niego wlać marynatę, a brytfanna sprawdzi się do opiekania warzyw.

Wielofunkcyjny stojak Napoleon

Ten produkt pełni aż 3 funkcje – sprawdzi się do przygotowania żeberek, pieczeni lub kurczaka. Dopracowana konstrukcja zapewnia doskonały przepływ powietrza z każdej strony, sprawiając, że potrawa będzie równomiernie wypieczona w środku.

Zobacz też: Wegański grill. Przepisy na grilla dla wegan