Kuchnia gruzińska ma liczne podobieństwa do kuchni kaukaskiej. Każdy region Gruzji wyróżnia się odrębnym stylem przygotowywania posiłków, a jedzenie i picie to niezwykle ważne elementy kultury gruzińskiej. Jak grillują Gruzini? Które dania są najpopularniejsze podczas spotkań przy grillu? Czym jest tradycyjna supra? Zapraszamy do naszego artykułu!
Kuchnia gruzińska – historia
Gruzja była jednym z krajów znajdujących się na Jedwabnym Szlaku, czyli na dawnej drodze handlowej, łączącej Chiny z Bliskim Wschodem i Europą. Szlak ten był wykorzystywany od III wieku p.n.e. do XVII wieku n.e., kiedy na skutek odkrycia drogi morskiej do Chin, spadło jego znaczenie. Ze względu na dużą migrację ludności, na kształt dzisiejszej kuchni gruzińskiej wpływ miało wiele różnych kultur.
Gruzini zapożyczyli i przyswoili sobie smaki i aromaty tradycji kulinarnych odwiedzających ich kraj. Stulecia obcych najeźdźców odcisnęły również swoje piętno na miejscowej kuchni. Dania gruzińskie zawierają smaki i wpływy kuchni z Iranu, Azji, Turcji i krajów basenu Morza Śródziemnego. Z biegiem czasu każdy region Gruzji wypracował swój własny, charakterystyczny wkład w kulinarną tożsamość kraju.
Tradycyjna kuchnia gruzińska łączy świeże mięso, świeże warzywa, zioła i przyprawy w aromatyczne dania, które są uważane za jedne z najzdrowszych na świecie. Niezależnie od tego, czy jest przygotowana na uroczystą suprę, czy na codzienny posiłek, kuchnia gruzińska zawsze znajduje swój najbardziej charakterystyczny wyraz w domowym zaciszu, wśród rodziny i przyjaciół.
Tradycja supry
Kuchnia tego kraju jest silnie związana z fenomenem gruzińskiej supry, czyli uczty. Supra to coś więcej niż tylko jedzenie, to społeczna kultura komunikacji przy jednym stole. Niezbędne elementy supry to tamada (toastmaster i lider supry), wino i tradycyjne potrawy. Dla Gruzinów supra od dawna jest sposobem wyrażania emocji i myśli oraz ulubionym sposobem dzielenia się swoimi radościami i smutkami. Ponieważ supra jest powszechnie od wieków stosowaną tradycją, w każdej rodzinie regularnie gotuje się typowe, gruzińskie potrawy, dzięki czemu dobrze zachowały się starożytne przepisy.
Sprawdź także: Tydzień amerykański z marką Enders – jak grillują Amerykanie?
Supra wzięła swoją nazwę od gruzińskiego słowa oznaczającego obrus – przestrzeń, którą zajmują potrawy biesiadne. Poszczególne posiłki różnią się w zależności od konkretnej rodziny, a niektóre elementy są odmienne w zależności od danej okazji. Rytuały te przez pokolenia tworzyły wspólną, gruzińską społeczność, tożsamość i duchowość. Najważniejszym rytuałem jest obecność tamady, czyli mistrza toastów, który wygłasza toasty, wokół których obraca się uczta.
Umiejętny tamada skutecznie przywołuje ducha wspólnej społeczności i kultury, która wielu Gruzinom kojarzy się przede wszystkim z winem. Tamada rozpoczyna każdą suprę trzema toastami — najpierw za ojczyznę, potem za Boga, a następnie za gości. Kultura gruzińska ceni przede wszystkim gościnność, a goście postrzegani są jako dar niebios, dlatego zasługują na najwyższy honor.
Każda runda uczty zaczyna się od toastu w wykonaniu tamady, który opróżnia swój kieliszek. Goście idą w jego ślady, często odpowiadając własnymi toastami zgodnie z tematyką zaproponowaną przez tamadę. W międzyczasie pojawiają się dania, każde bardziej treściwe niż poprzednie – sałatki ziołowe, chleb z pastami do smarowania, chaczapuri, pieczone mięso, warzywa, słodycze.
Supra to coś więcej niż zwykła uczta: buduje głębokie więzi wśród tych, którzy wspólnie biesiadują. Kultywuje intymność, łączącą biesiadników ze sobą oraz z pokoleniami, które przed nimi ucztowały, wznosiły toasty i świętowały.
Sprawdź także: Tydzień grecki z marką Enders – jak grillują Grecy?
Gruzińskie chaczapuri
Jedno z najpopularniejszych dań w Gruzji to chaczapuri, czyli chleb nadziewany serem i jajkiem. Danie to powoduje niemalże uzależnienie wśród osób podróżujących do Gruzji. Gorące, przesiąknięte serem i masłem – chaczapuri to danie, o którym szybko się nie zapomina. To narodowe danie Gruzji, bardziej popularne niż pizza. Przepis jest prosty: ciasto na zakwasie pozostawia się do wyrośnięcia, a następnie kształtuje i wypełnia serem. Chaczapuri aż ciasto będzie zarumienione, a w serze powstaną bąbelki. Chaczapuri jemy, odrywając kawałki skórki i zanurzając w ciepłym, serowym środku.
Przepis na chaczapuri pozostawia wolne pole do interpretacji – istnieje prawie tyle odmian dania, ile jest regionów Gruzji. Dwa najpopularniejsze style to okrągła wersja z Imereti i podłużna wersja w kształcie łódki z Adjary, która jest zwieńczona surowym jajkiem i dodatkowym masłem. Chaczapuri jest dostępne praktycznie wszędzie w Gruzji – w restauracjach, sklepach, na targach, a nawet na gruzińskich lotniskach.
Chinkali
Chinkali to kolejne, kultowe danie Gruzji. Gruziński pieróg składa się ze skręconych kawałków ciasta, nadziewanych mięsem i przyprawami. Jest uważany za jedną z narodowych potraw Gruzji. Różne regiony Gruzji wytwarzają chinkali z różnymi nadzieniami. Najpopularniejszym nadzieniem jest mieszanka wieprzowo-wołowa. W górach chinkali są często przygotowywane z nadzieniem jagnięcym. Nadzienia mogą również zawierać ser imerecki zmieszany z twarogiem, grzyby i puree ziemniaczane. Wersje miejskie to kalakuri chinkali (z cienko posiekaną natką pietruszki) i khevsuruli chinkali (bez pietruszki).
Gruziński grill – jakie dania?
Badrijani nigvzit
Grillowane paski bakłażana (badrijan) są posmarowane kremową pastą z orzechów włoskich. Słodkie i zarazem pikantne danie ma wielu swoich zwolenników. W badrijani nigvzit orzechy włoskie są mielone, a następnie łączone z czosnkiem, kilkoma przyprawami i odrobiną octu, aby uzyskać przyjemną kwaskowatość. Do mieszanki dodaje się odrobinę wody w celu rozcieńczenia pasty i nadania jej konsystencji smarowidła.
Pasta z gruzińskiego orzecha włoskiego jest następnie rozprowadzana na pokrojonych w cienkie plasterki kawałkach smażonego lub grillowanego bakłażana, zwijana i przybrana pestkami granatu.
W przygotowaniu na grillu tego dania bardzo pomocna będzie płyta żeliwna, na której możesz ułożyć cienko pokrojone plastry bakłażana.
Mtsvadi (gruziński szaszłyk)
Mtsvadi to kawałki wieprzowiny pieczone lub grillowane i mocno solone. Aby uzyskać idealne mtsvadi, należy pokroić świeżą cebulę i umieść w metalowej misce, a następnie wymieszaj nad ogniem. Mtsvadi można przygotować z wieprzowiną, baraniną lub cielęciną. Marynowanie mięsa w soku z granatów przed pieczeniem sprawia, że jest ono wyjątkowo delikatne, soczyste i aromatyczne.
Aby przygotować szaszłyki gruzińskie mtsvadi, zaopatrz się w specjalne szpadki do szaszłyków. Dobrym rozwiązaniem są szpadki wielorazowe, dzięki którym przygotujesz pyszne, soczyste danie.
Weź udział w promocji marki Enders!
Kupując grill gazowy Enders z serii Monroe od 22 do 28 maja 2023 r., otrzymasz bezpłatnie zestaw do szaszłyków! Szczegóły dotyczące promocji znajdziesz tutaj.
