Mniszek lekarski to jedna z najczęściej występujących roślin w Polsce – spotkamy go niemal w każdym parku czy ogrodzie. Każdy kiedyś słyszał o jego prozdrowotnych właściwościach, ale czy wiedziałeś o tym, że może być także stosowany do uzyskania zdrowego substytutu kawy ziarnistej? Odpowiednio przygotowana kawa z mniszka lekarskiego przypomina wyglądem i smakiem swój kofeinowy odpowiednik. Wypróbuj tę alternatywę, jeśli zamierzasz ograniczyć spożywanie kofeiny. Sprawdź przepis i poznaj wszystkie zalety picia naparu z mniszka lekarskiego!
Mniszek lekarski – właściwości
Mniszek lekarski to powszechnie występująca, dzika roślina, która łatwo się rozprzestrzenia za pośrednictwem nasion roznoszonych przez wiatr. Jego cechą rozpoznawczą są intensywnie żółte kwiaty, które kwitną w okresie od kwietnia do lipca. Rośnie w Europie, Azji i Ameryce Północnej i jest stosowany w medycynie naturalnej już od czasów starożytności.
Mniszek lekarski zawiera wiele składników czynnych, dzięki czemu jest źródłem cennych dla organizmu właściwości. Zawierają je praktycznie wszystkie części mniszka lekarskiego – nie tylko kwiaty, z których można zrobić napar, ale także korzenie i łodygi, wykorzystywane do produkcji wielu preparatów medycznych.
Jakie korzyści dla organizmu zapewnia kawa z mniszka lekarskiego oraz inne przetwory zawierające w składzie tę zdrowotną roślinę? Oto najważniejsze zalety:
- Oczyszcza organizm z toksyn – mniszek lekarski zawiera w sobie wiele składników, w tym inulinę, sole potasowe oraz trójterpeny. Potrafią one tworzyć połączenia ze szkodliwymi składnikami przemiany materii, pomagając w ten sposób w oczyszczaniu i odtruwaniu organizmu. Ponadto, usuwaniu toksyn sprzyja także działanie moczopędne naparu z korzenia mniszka.
- Wspomaga odporność – kawa z mniszka lekarskiego jest szczególnie zalecana w przypadkach osłabienia organizmu u rekonwalescentów i osób starszych. Pobudza wytwarzanie interferonu, który ma właściwości przeciwwirusowe, dzięki czemu zapobiega nawracaniu uporczywych infekcji.
- Wspomaga odchudzanie – kolejnym składnikiem mniszka lekarskiego jest inulina, która hamuje łaknienie i zwiększa uczucie sytości. Warto przed rozpoczęciem diety dodać do swojego jadłospisu produkty, które ją zawierają.
- Ma działanie przeciwcukrzycowe – inulina wchodząca w skład mniszka lekarskiego wspomaga regulację gospodarki węglowodanowej organizmu i pomaga obniżyć poziom glukozy we krwi. Dzięki niej organizm wolniej wchłania cukier z pożywienia do krwi, a to sprawia, że obniża się indeks glikemiczny spożywanego pokarmu.
- Ma właściwości przeciwnowotworowe – kanadyjscy naukowcy odkryli, że korzeń z mniszka lekarskiego może mieć właściwości wspomagające walkę z nowotworami. U badanych chorujących na białaczkę i chłoniaka zaobserwowano okresową poprawę wywołaną piciem naparu na bazie korzenia.
Mniszek lekarski – właściwości stosowania zewnętrznego
W przypadku chorób skórnych warto także stosować mniszek lekarski zewnętrznie. Okłady ze świeżych liści przyspieszają proces gojenia się uszkodzeń skóry. Mleczko z załamania łodygi może być natomiast pomocne w zwalczaniu nieestetycznych brodawek i kurzajek na skórze – szczególnie kiedy są jeszcze w początkowej fazie tworzenia się. Mniszek lekarski może także wspomagać walkę z zakażeniami grzybiczymi i bakteryjnymi.
Mniszek lekarski jest także stosowany jako składnik wielu kosmetyków do włosów. Wpływa korzystnie na ich wygląd, kondycję i szybkość wzrostu, wzmacniając cebulki włosowe. Ponadto, dzięki działaniu przeciwzapalnemu pomaga zwalczać łupież i przyspiesza regenerację podrażnionej skóry głowy.
Sprawdź też: Kawa z cykorii – zdrowa alternatywa bez kofeiny
Kawa z korzenia mniszka lekarskiego – jak przygotować?
Kawa z mniszka lekarskiego to określenie stosowane do nazwania wywaru z korzenia tej pospolitej rośliny. Chociaż ten napój nie ma właściwości pobudzających, to jego wygląd i smak przypomina tradycyjną kawę ziarnistą. Kluczem do uzyskania dobrego efektu jest odpowiednie przygotowanie korzenia i doprawienie mieszanki przyprawami, które zbliżą jej smak do prawdziwej kawy.
Korzeń z mniszka lekarskiego możesz kupić w sklepie zielarskim lub zerwać samodzielnie. Jeśli zdecydujesz się na drugą opcję, pamiętaj o tym, aby wybrać odpowiednią porę roku na zbiory. Zaleca się wczesną wiosnę lub początki jesieni – wtedy we wnętrzu rośliny znajduje się najwięcej składników odżywczych. Zebrany korzeń trzeba też odpowiednio przygotować – wymaga wyczyszczenia, pokrojenia na drobne kawałki, dokładnego osuszenia i zmielenia.
Mniszek lekarski a mlecz
Uważaj na to, aby nie pomylić mniszka lekarskiego z mleczem, który również powszechnie występuje w ogrodach i wygląda bardzo podobnie. Jak odróżnić te dwie rośliny? Możesz to zrobić na podstawie liści. Oto wskazówki:
- Liście mniszka lekarskiego są jaśniejsze i delikatniejsze niż liście mlecza.
- Mniszek lekarski ma liście z większymi wcięciami, z charakterystycznymi trójkątnymi wybrzuszeniami. Mlecze mają bardziej owalne wcięcia w liściach.
- Powierzchnia liści mlecza jest pokryta drobnymi kolcami i małymi włoskami. W przeciwieństwie do nich, liście mniszka mają gładką powierzchnię.
Kawa z korzenia mniszka lekarskiego – sposób przygotowania
Kawa z mniszka lekarskiego jest dostępna w sklepach ze zdrową żywnością, ale możesz ją także przygotować własnoręcznie. Oto przepis:
- Oczyszczony i osuszony korzeń mniszka lekarskiego umieść na suchej patelni. Praż na wolnym ogniu przez około 3-4 minuty, często mieszając. Korzeń będzie uprażony, gdy jego zabarwienie stanie się ciemniejsze. Poczujesz także przyjemny, kawowy zapach.
- Uprażone korzenie po ostudzeniu zmiel w młynku do kawy na drobny proszek.
- Do szklanki lub filiżanki o pojemności 250 ml wsyp 1-2 łyżki zmielonego korzenia, a następnie zalej wrzątkiem i poczekaj kilka minut.
Jeśli chcesz uzyskać smak bardziej zbliżony do tradycyjnej kawy, dodaj więcej łyżek korzenia. Napar może być także wzbogacony dodatkiem surowego kakao, kardamonu, cynamonu, laski wanilii lub goździków.
W niektórych przepisach można także spotkać alternatywną metodę przygotowania, według której kawa z mniszka lekarskiego nie powinna być zalewana wrzątkiem, lecz gotowana przez 20 minut pod przykryciem.
Kawa z mniszka lekarskiego – przeciwwskazania
Kawa z mniszka lekarskiego ma wiele korzystnych dla zdrowia dla organizmu, ale nie wszystkie osoby mogą ją pić. Ze względu na bogaty skład mniszka lekarskiego, warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem spożywania tego substytutu kawy – szczególnie jeśli w przeszłości wystąpiły już reakcje alergiczne na inne produkty. Konsultacji lekarskiej powinny zasięgnąć również osoby, które przyjmują przewlekle leki – warto się upewnić, czy mniszek lekarski nie wchodzi w interakcje z substancjami leczniczymi.
Ostrożność należy także zachować w przypadku chorób wrzodowych żołądka i dwunastnicy, chorób nerek, nadkwasoty oraz kamicy dróg żółciowych. Kawy z mniszka lekarskiego nie powinny spożywać osoby wrażliwe na substancje goryczowe – mogłaby wywołać dolegliwości żołądkowe i zgagę.
Zobacz też: Kawa z topinamburu
Polecana kawa czarna
Kawa z mniszka lekarskiego to zdrowy substytut dla tradycyjnych specjałów z kofeiną, który jest szczególnie polecany ze względu na efekt detoksykacji organizmu. Nie zaleca się jednak spożywania naparu z korzenia mniszka dłużej niż 3 tygodnie – po tym czasie zrób przerwę. Nawet jeśli zależy Ci na zdrowej diecie, możesz nadal pić z umiarem kawę ziarnistą – sięgaj jednak po produkty wysokiej jakości od palarni, które dbają o ziarna na każdym etapie ich obróbki. Jeśli szukasz dobrych kaw ziarnistych, mamy dla Ciebie kilka propozycji.
COFFEED kawa ziarnista A&R CLASSIC BLEND 250 g
Mieszkanka stworzona przez polską markę COFFEED składa się z 70% ziaren Arabiki z Brazylii oraz 30% ziaren Robusty z Ugandy. Wszystkie ziarna zostały starannie wyselekcjonowane, a średni stopień palenia nadał im silnie czekoladowy posmak. Po zaparzeniu uzyskasz napar o gładkim body z wyczuwalnymi nutami orzechów laskowych i cytrusów.
HAYB Speciality Coffee kawa ziarnista Brazylia Cerrado Patrocinio 250 g
Łagodna kawa o średnim stopniu palenia, składająca się w 100% z ziaren Arabiki. Wszystkie ziarna z brazylijskiej uprawy zostały osuszone w specjalnym patio i posegregowane, by mieć pewność, że w procesie produkcji wezmą udział wyłącznie najlepsze z nich. To mieszanka pełna naturalnej słodyczy idealna zarówno do Espresso, jak i do kaw mlecznych – z klasycznymi nutami czekolady i karmelu.
LaCava Bella Crema Kawa Ziarnista 150 g
Kawa ziarnista, która składa się z ziaren łagodnej Arabiki, równoważonej przez ziarna wyrazistej Robusty. Wymieszanie obu gatunków w proporcjach 50:50 daje zaskakująco dobry efekt – głęboki smak z nutami musu czekoladowego, prażonych orzechów oraz kremu kakaowego, równoważony goryczką charakterystyczną dla mocnych kaw. Producent zaleca przygotowania przy pomocy automatycznego ekspresu do kawy.
Zobacz też: Czy kawa wypłukuje magnez?
