Espresso to sposób przygotowywania kawy w ekspresie ciśnieniowym i jednocześnie nazwa otrzymanego w ten sposób napoju. To najpopularniejszy włoski klasyk i jedna z najbardziej rozpoznawalnych kaw! Jest także bazą wielu innych specjałów. Czym się od siebie różnią wszystkie rodzaje Espresso? Ile gram kawy na Espresso potrzebujesz i jakie są idealne proporcje? Jaka jest historia tego wyjątkowego specjału? Wszystkiego dowiesz się z tego artykułu!
Espresso, czyli kawa z ekspresu ciśnieniowego
Historia Espresso rozpoczyna się wraz z wynalezieniem pierwszego ekspresu ciśnieniowego, który wywołał rewolucję w sposobie parzenia kawy i pozwolił uzyskać bardziej intensywny napój, w zadziwiająco krótkim czasie. Czym właściwie są ekspresy ciśnieniowe? To urządzenia, które przepuszczają gorącą wodę przez ubite, drobno zmielone ziarna kawy, co prowadzi do uzyskania bardzo intensywnego, aromatycznego napoju z warstwą gęstej pianki, która powinna mieć orzechowy kolor. Uzyskaną kawę i sam sposób jej otrzymywania nazwano Espresso, natomiast warstwę pianki – crema.
Pierwszy prototyp ekspresu pojawił się w 1901 roku – było to urządzenie działające na zasadzie przepływu wody i pary, które stworzył Luigi Bezzera. Początkowo zainteresowanie nie było duże, ale już 2 lata później Desiderio Pavoni przedstawił ulepszoną wersję ekspresu, która mogła w ciągu jednej godziny dostarczyć tysiące filiżanek! Jednak prawdziwa popularność rozpoczęła się po upływie kilkunastu lat, gdy Pier Teresio Arduino stworzył bardziej kompaktowy model. Dużą rolę odegrał także intrygujący plakat promujący.
W latach 40 pojawiły się pierwsze ekspresy przeznaczone do użytku domowego, dzięki czemu każdy miłośnik kawy mógł się delektować intensywnym Espresso we własnym domu. To zasługa Achille Gaggia.
Ogólna zasada działania ekspresów ciśnieniowych do dziś pozostaje niezmieniona, choć sam proces parzenia cały czas jest udoskonalany. Poza tradycyjnymi kawiarkami i ekspresami kolbowymi, w ofercie producentów są dostępne ekspresy automatyczne (np. Jura E4), które poza Espresso potrafią przygotować też wiele innych specjałów na jego bazie.
Espresso szczególną popularnością cieszy się we Włoszech, Hiszpanii i Argentynie. Często serwowane jest jako domyślna kawa podawana klientom, którzy nie sprecyzowali jej zamawianego rodzaju.
Espresso – proporcje
Nazwa Espresso pochodzi prawdopodobnie od włoskiego przymiotnika espressivo, które możemy tłumaczyć, jako "wyrazisty". Istnieje także druga teoria, według której nazwę zaczerpnięto od włoskiego czasownika "presso", który oznacza "wyciskanie, tłoczenie lub prasowanie", co doskonale oddaje sposób parzenia kawy. Espresso to specjał otrzymywany w wyniku ekstrakcji, czyli przepuszczania gorącej wody przez zmielone ziarna kawy pod wysokim ciśnieniem.
Co ciekawe, we Włoszech istnieje specjalna instytucja, która zajmuje się ochroną i promowaniem tradycyjnej receptury przygotowywania Espresso. To Istituto Nazionale Espresso Italiano (INEI), czyli Włoski Narodowy Instytut Espresso, założony w 1998 roku. Do jego głównych zadań należy przyznawanie certyfikatów kawiarniom, które spełniają wszystkie standardy parzenia intensywnego specjału w małej filiżance. INEI opracował wytyczne, które mówią, ile gram kawy na Espresso potrzeba, jak długi powinien być czas parzenia i jaką objętość powinien mieć przygotowany specjał.
Ile gram kawy na Espresso?
Odpowiednia ilość zmielonej kawy bez wątpienia jest najbardziej kluczowym składnikiem każdego specjału. W przypadku napoju o tak niewielkiej objętości, łatwo przesadzić z ilością, co skutkuje zbyt intensywnym smakiem. Ile gram kawy na Espresso potrzebujesz, według zaleceń INEI? Okazuje się, że optymalna ilość to 7 gramów świeżo zmielonych ziaren dobrej jakości.
Jak długo parzyć Espresso?
Czas ekstrakcji to zaledwie 20-30 sekund, dzięki czemu zawartość kofeiny w jednej porcji Espresso jest stosunkowo niewielka (w porównaniu do kawy z ekspresu przelewowego). Filiżanka tego niewielkiego specjału zawiera tylko około 40-65 mg, podczas gdy porcja kawy przelewowej może mieć nawet 300 mg! Ważna jest także odpowiednio wysoka temperatura parzenia – INEA zaleca utrzymanie jej na poziomie 88-92 stopni Celsjusza.
Ile ml ma Espresso?
Zaparzone Espresso ma niewielką objętość – wynosi maksymalnie 30 ml. Napój serwowany jest w małej filiżance o pojemności ok. 70 ml, którą należy wcześnie ogrzać.
Nie każdy jednak wie, że Espresso wcale nie jest najmniejszym serwowanym napojem kawowym. Mniejsza jest kawa Ristretto, która powstaje w podobny sposób, ale przy użyciu dwukrotnie mniejszej ilości wody (15 ml) i w dwukrotnie krótszym czasie.
Zobacz też: Ristretto – co to takiego?
Jak przygotować Espresso?
Każdy funkcjonalny ekspres automatyczny zrobi dla Ciebie idealne Espresso – to najłatwiejszy sposób na przygotowanie tego włoskiego klasyku. Możesz jednak wykorzystać także ekspres kolbowy lub zwykłą kawiarkę. Do jego przygotowania potrzebujesz:
- 7 gram zmielonej kawy ziarnistej
- 25-35 ml wody
- Filiżankę o pojemności 50-70 ml
Czas parzenia powinien wynosić około 30 sekund, a najbardziej odpowiednie ciśnienie to 9 bar.
Idealne Espresso – przepis
Posiadasz ekspres kolbowy i chcesz wiedzieć, jak zrobić Espresso? Oto przepis:
- Przygotuj w młynku drobno mieloną kawę ziarnistą. Najlepiej wybierz produkt z segmentu speciality, który oferuje złożony smak, pełen różnorodnych nut smakowych.
- Wsyp porcję zmielonej kawy do kolby, a następnie ubij temeprem, aby wszystkie cząsteczki rozłożyły się równomiernie na powierzchni sitka kolby.
- Parz zmieloną kawę przez około 30 sekund, w temperaturze około 90 stopni.
- Zaparzone Espresso podawaj w podgrzanych filiżankach wraz ze szklanką wody.
- Przed skosztowaniem kawy przepłucz swoje kubki smakowe wodą. Dzięki temu będziesz mógł się delektować pełnią smaku aromatycznego Espresso!
Pamiętaj o tym, że robienie Espresso w ekspresie kolbowym wymaga doświadczenia i za pierwszym razem możesz nie uzyskać zadowalającego efektu.
Zobacz też: Jak działa kawiarka – jak używać kawiarki?
Wszystkie rodzaje Espresso
Nie każdy lubi klasyczne Espresso o intensywnym aromacie, ale ten włoski klasyk jest podstawową bazą popularnych mlecznych specjałów – Cappuccino, Latte Machciato oraz Flat White. Ponadto, istnieje aż kilkanaście alternatywnych wersji tej popularnej kawy. Sprawdź, jakie są rodzaje Espresso – może znajdziesz wśród nich nowy napój, który przypadnie Ci do gustu!
Podwójne Espresso Doppio – na ciężkie poranki
Kawa Doppio to inaczej podwójne Espresso – do jego zaparzenia wykorzystuje się dwukrotnie więcej kawy i wody niż w przypadku podstawowej wersji. Otrzymujemy więc 60 ml napoju. Większa porcja to także większa zawartość pobudzającej kofeiny, dlatego podwójne Espresso często polecane jest na rozpoczęcie dnia.
Espresso Macchiato – z dodatkiem mleka
Kawa Espresso macchiato to Espresso z dodatkiem mleka, które nie zmienia jego smaku, lecz delikatnie go przełamuje. W dosłownym tłumaczeniu na język polski nazwa brzmi: “Espresso splamione mlekiem”. W przeciwieństwie do innych mlecznych specjałów, kawa cały czas pozostaje tutaj na pierwszym planie.
Zobacz też: Espresso Macchiato – co to za kawa?
Espresso Americano – dla zwolenników łagodnego smaku
Kawa Americano to połączenie klasycznego Espresso i dodatkowej wody, której ilość może wynosić nawet 400 ml. Uzyskany specjał o zwiększonej objętości posiada łagodniejszy smak bez wpływu na zawartość kofeiny.
Legendy głoszą, że napój swoją nazwę zawdzięcza amerykańskim żołnierzom lub turystom, dla których włoskie Espresso posiadało zbyt intensywny smak. Łagodzono je, dolewając dodatkową porcję wody.
Zobacz też: Czarna kawa, czyli kawa Americano
Przedłużone Espresso Lungo – większa dawka kofeiny
Kawa Espresso Lungo zawiera dwa razy więcej wody niż klasyczne Espresso. Proces parzenia trwa maksymalnie 60 sekund, którego efektem jest otrzymanie 110 ml napoju.
W przeciwieństwie do kawy Americano, przygotowanie nie polega na dodaniu odpowiedniej ilości wody, lecz na wydłużeniu procesu parzenia, przez co zwiększa się ilość wody przelewanej przez ziarna. Przedłużone Espresso Lungo charakteryzuje się także większą zawartością kofeiny.
Zobacz też: Lungo – co to za kawa?
Espresso Romano – kawa z dodatkiem cytryny
Kawa Espresso Romano to tradycyjne włoskie Espresso z dodatkiem soku z cytryny, który nadaje kawie orzeźwiający smak i aromat. Najczęściej serwowane jest z ćwiartką cytryny ułożoną na talerzyku.
Pochodzenie Espresso Romano nie jest znane. Istnieją teorie, według których kawa dostępna w zniszczonej wojną Europie była bardzo słabej jakości, więc jej smak wzbogacano cytryną. Inne źródła ponownie wskazują amerykańskich żołnierzy stacjonujących we Włoszech, którzy nie mogąc przekonać się do tradycyjnego Espresso, zmniejszali jego goryczkę za pomocą cytryny.
Zobacz też: Kawa z cytryną – jak działa?
Espresso Corretto – kawa z dodatkiem alkoholu
Espresso Corretto przygotowuje się, dodając do tradycyjnego espresso od 5 do 10 ml mocnego alkoholu – grappy, brandy lub likieru. Do kawy Coretto można dodać też niewielką ilość spienionego mleka.
Początkowo Espresso Corretto spożywali pracownicy fizyczni mieszkający w północnej części Włoch, którzy w ten sposób wzbogacali smak najczęściej słabej jakości kawy. Z czasem napój został spopularyzowany w kawiarniach na terenie całego kraju.
Espresso Con Panna – kawa z dodatkiem bitej śmietany
Kawa Espresso Con Panna to pojedyncze espresso z grubą warstwą niesłodzonej bitej śmietany, często dodatkowo posypanej kakao. W USA, Wielkiej Brytanii i Francji napój ten jest spopularyzowany jako kawa po wiedeńsku.
Jak zrobić Espresso w prosty sposób?
Obecnie do przygotowania idealnego Espresso wcale nie są potrzebne specjalne umiejętności. Użytkownicy, którzy chcą cieszyć się kawą najwyższej jakości, nie spędzając przy tym wielu godzin na zgłębianiu tajników jej przyrządzania, mogą wyposażyć się w ekspres automatyczny, który dobierze idealne proporcje, ilość kawy i odpowiedni stopień zmielenia. Funkcjonalne urządzenie przygotuje ulubioną kawę po wciśnięciu zaledwie jednego przycisku!
Takie urządzenie poza klasycznym Espresso przygotuje również inne specjały powstałe na jego bazie. Ich liczba jest zależna od konkretnego modelu. W naszej ofercie posiadamy urządzenia od uznanych producentów – m.in. Jura oraz WMF. Oto kilka polecanych modeli, które znajdziesz w naszym sklepie.
Ekspres do kawy Jura E8
Model z kolorowym wyświetlaczem, który potrafi zrobić aż 17 specjałów kawowych. Przygotujesz w nim m.in. jedną lub dwie porcje Espresso, Espresso Doppio, Lungo Barista w większej filiżance, Cappuccino oraz Latte Macchiato.
Ekspres do kawy Jura Z10
Innowacyjny ekspres, który oferuje znacznie więcej możliwości niż inne modele dostępne na rynku. Wyposażony w rewolucyjną technologię ekstrakcji na zimno, dzięki której zrobi kawy Cold Brew. Łącznie oferuje wybór spośród 32 napojów, które są prezentowane na ekranie dotykowym.
Ekspres do kawy Jura ENA 4
Kompaktowe urządzenie dedykowane dla posiadaczy małych kuchni, którzy preferują kawy bezmleczne. Oferuje 4 specjały do wyboru i 3 poziomy mocy, dzięki którym każdy napój będzie świetnie dopasowany do indywidualnych preferencji.
Jeśli potrzebujesz pomocy w wyborze odpowiedniego ekspresu – napisz do nas lub skontaktuj się telefonicznie. Nasi doradcy zaproponują odpowiedni model i udzielą kompleksowych wskazówek dotyczących jego obsługi. Niezbędne dane znajdziesz w zakładce Kontakt.
Jaka kawa do Espresso?
Jaki rodzaj kawy będzie najbardziej odpowiedni do przygotowania klasycznego Espresso? Możesz zdecydować się na produkt składający się wyłącznie z ziaren Arabiki lub wybrać kawę z domieszką Robusty, jeśli chcesz uzyskać napój z większą dawką kofeiny. Najważniejsza jest wysoka jakość – warto wybierać kawy ze starannie wyselekcjonowanych ziaren, pozyskanych z krajów, które słyną z uprawy drzew kawowca.
COFFEED kawa ziarnista GWATEMALA Todosantarita
Kawa o średnim stopniu wypalenia, która składa się ze starannie wyselekcjonowanych ziaren Arabiki z Gwatemali. W jej smaku wyczujesz klasyczne nuty czekolady, przełamane przyjemną kwasowością cytrusów.
The White Bear kawa ziarnista KOLUMBIA EXCELSO 250 g
Ziarna Arabiki pochodzenia kolumbijskiego, zebrane w regionie Tolima, w centralnych Andach. Wyróżnia się wyjątkowo mocnym aromatem uzyskanym dzięki metodzie obróbki na mokro. Zawiera nuty czekolady, śliwki oraz karmelu.
